2022. Nowy początek

Długo nic się tu nie działo. Najwyższy czas to zmienić. Zaczynam od wiersza na Nowy Rok i z nadzieją wracam do działania.

Arur Rogalski

***

Oddechów iluzja

w bezkręgu wiruje
z orbity planety
odbija się w mrok.

W cel niewidoczny
będący pytaniem
mierzy myśliwy
co sam jak zwierzyna
ukrywa swój trop.

Lecz w nurcie oddechu
nadzieja przemyka,
wybrana z ławicy,
najmniejsza i słaba.

Daleko za stadem
przepływa labirynt
omszałych kamieni
i wirówkę młynów
miażdżących na kwant.

Unika symetrii
zwodniczych przestrzeni,
choć
bezład dna mroków
i żarliwość brzegów
niczym wskazówki
ktoś wpisał w plan.

Po chwili blasku
z przestrzeni powróci
pustki, zwątpienia rytmiczny krok.

W iluzję oddechów
z nadzieją splecione

łowcy i zwierza
nieustanny trop.

Milan Rúfus i Tomas Tranströmer. Poeci Losu.

Tak jak niedawno zapowiadałem - ponownie Tomas Tranströmer. I to w jakim towarzystwie! Drogie Panie i Panowie - Tomas Tranströmer autorstwa Milana Rúfusa. W tłumaczeniu i ze słowem wstępnym Roberta Koncy.

Milan Rúfus Ako stopy w snehu, Bratislava 2009,
ilustracja autorstwa Ivana Pavle. 

POECI LOSU

Kiedy niedawno otrzymałem od księgarza w Žilinie ostatni tomik Milana Rúfusa Ako stopy w snehu (Slovenský spisovatel, Bratislava 2009), od razu przykuł moją uwagę wiersz pod tytułem Tomas Tranströmer. Pamiętałem kilka wierszy tego szwedzkiego poety, zaś piwiarnia na średniowiecznym rynku była dobrym miejscem dla takich wspomnień. Czytałem Rúfusa, a z fortepianowych pasaży szeptały do mnie frazy Tranströmera. I było tak, jakby obaj poeci przysiedli się mojego stolika na piwo i cichą rozmowę...

Okładka tomiku Milana Rúfusa
Ako stopy w snehu.

Milan Rúfus i Tomas Tranströmer, właściwie rówieśnicy (Tomas był o 3 lata młodszy), choć wyrośli ze skrajnie odmiennych korzeni kulturowych i geopolitycznych, w swojej twórczości poetyckiej przedzierali się przez ten sam las; czasem szli tą samą ciemną doliną. W swoich najlepszych wierszach obaj oszczędni i precyzyjni, sceptyczni wobec słów. Poeci Losu i ciszy. W końcu musieli więc się poznać. Na pewno spotkali się osobiście w czerwcu 2006 roku w Bratysławie na wspólnym wieczorze autorskim. Nie wiem, czy byli przyjaciółmi, ale ich wiersze z pewnością się zaprzyjaźniły. I mimo, że obaj już odeszli z tego świata, ta przyjaźń trwa. 3 grudnia 2018 roku w Miejskiej Bibliotece w Sztokholmie, przy współudziale Ambasady Republiki Słowackiej, odbył się wieczór literacki pod tytułem „Milan Rúfus i Tomas Tranströmer – poetycka przyjaźń”.

 Wieczór literacki „Milan Rúfus i Tomas Tranströmer – poetycka
 przyjaźń”. Biblioteka Miejska w Sztokholmie 3 XII 2018.

Poeci Losu... Obaj przez ten Los doświadczeni – Tomas po ciężkim udarze zmagał się przez wiele lat z poważnym niedowładem ręki i problemami z mową, Milanowi urodziła się niepełnosprawna córka, Zuzanka, o której pisał w Balladzie o matczynym sercu:

Dziękuję za serce bijące dla Zuzanki.

Tego Anioła, dla którego Bóg skrzydeł już nie miał

I pozostawił go losowi. A los wtedy drzemał.

Robert Konca 

(także tłumaczenie fragmentu Ballady o matczynym sercu).

*

Milan Rúfus, Tomas Tranströmer
[w:] Ako stopy w snehu,
Bratislava 2009.

Milan Rúfus

(przekład ze słowackiego – Robert Konca) 

TOMAS TRANSTRöMER


Widziałem, jak gra na fortepianie.

Grał na nim tylko lewą ręką.
Tę drugą miał jedynie do rachunków.
Przeznaczenia już nie zmieściła
do tajemnego rozrachunku.

To była muzyka.
I jeszcze coś więcej niż muzyka.
Również nieustępliwość przed Losem.
To była kąpiel w żywej wodzie,
odrodzenie w jej nurcie.

Później czytałem jego wiersze.
Rodziły mu się pod czołem.
Były mocne i były piękne.

Widziałem żywą metaforę:
Walkę Jakuba z aniołem.
To – nie puszczę cię, póki mi nie pobłogosławisz.
Człowiecze starcie z Losem.

I ta najczystsza ludzka siła,
nie ustępując mu na przekór,
człowieczy Los przymusiła,
żeby się skłonił przed człowiekiem.

*

Nie puszczę cię, póki mi nie pobłogosławisz... nie mogę sobie odmówić nawiązania do walki Jakuba i Anioła z innego utworu: https://www.youtube.com/watch?v=o2fTw0Hes74

Milan Rúfus i Tomas Tranströmer 

Tomas Tranströmer, Średniowiecze

Kiedyś przemknął - przy okazji Nobla - przez moją świadomość. Jakoś bez echa. Nie zadałem sobie trudu - być może zrażony noblowską mierzwą - zapoznania się ze szwedzkim poetą. Jednak niedawno, podczas dyskusji dotyczącej Milana Rúfusa, dotarło do mnie, że przecież obaj panowie się znali, a Milan wspominał o Tranströmerze na kartach swego ostatniego tomiku Ako stopy v snehu (2009 r.). Zatem poczytałem. I się zachwyciłem. Tranströmer i Rúfus - twórcy metafizyczni. Każdy rzecz jasna w swojej specyficznej formie. Obaj ze wspólnym mianownikiem - wiarą i pokorą. U Tranströmera dodatkowy smaczek, początkowo zbuntowany przeciw religii, w wieku dojrzałym świadomie otworzył się na Absolut i stał się człowiekiem mocno wierzącym.

Do szwedzkiego poety jeszcze nie raz wrócimy. Dziś dwa wiersze "średniowieczne" w tłumaczeniu Leonarda Neugera.

 

Tomas Tranströmer


ŁUKI ROMAŃSKIE


We wnętrzu ogromnego kościoła romańskiego cisnęli się turyści.
Rozpościerało się sklepienie za sklepieniem bez prześwitu.
Drgało kilka płomyków świec.
Objął mnie anioł bez twarzy
i zaszeptał przez całe ciało:
„Nie wstydź się tego, że jesteś człowiekiem, bądź dumny!
W twoim wnętrzu otwiera się sklepienie za sklepieniem bez końca.
Nigdy nie będziesz gotowy i tak jest słusznie.”
Byłem ślepy od łez
i wyprowadzono mnie na buzującą od słońca piazzę
wraz z Mr i Mrs Jones, Panem Tanaką i Signorą Sabatini
a we wnętrzu ich wszystkich otwierało się sklepienie za sklepieniem bez końca.

 Łuki romańskie, [w:] Niebieski dom, IBiS, Warszawa 2000, tłum. L. Neuger

 

Tomas Tranströmer
 

MOTYWY ŚREDNIOWIECZNE


Za czarującą grą min ukrywa się
zawsze ta czaszka, ta twarz pokerzysty.
Słońce spokojnie toczy się po niebie.
Grają szachiści.

Strzygą nożyczki fryzjerskie z zarośli.
Słońce spokojnie toczy się po niebie.
nierozstrzygnięta rozgrywka zamiera.
W ciszy tęczowej.

Tłum. L. Neuger


MEDELTIDA MOTIV


Under vårt förtrollande minspel väntar
alltid kraniet, pokeransiktet. Medan
solen sakta rullar förbi på himlen.
Schackspelet pågår.

Ett frisörklippande ljud från snåren.
Solen rullar sakta förbi på himlen.
Schackpartiet avstannar i remi. I
regnbågens tystnad.



Tomas Tranströmer

 

Tajemnica karnego regimentu czyli żołnierz z Île de Ré pochowany w Suchożebrach, cz. 1

Wakacje? No to zagadki, tajemnice, skarby maruderów i wątki literacko-archiwalne. Czas na baardzo zaległy tekst Artura :). Przygotujcie się na kilka odcinków opowieści. Początek zawikłany, lecz droga do odkrycia tajemnicy nie może być nadto prosta :) 

*

W dniu 24 VI 1812 rozpoczyna się wojna pomiędzy Cesarstwem Francuskim a Cesarstwem Rosyjskim. To najważniejszy etap zmagań Napoleona i jego przeciwników o władzę na kontynencie. Wygrana Bonapartego powinna ugruntować losy młodego Cesarstwa Zachodniego. Dla najbliższych sojuszników Cesarza – Polaków – batalia owa jest równie ważna. Od jej efektów zależy byt podległego Napoleonowi niewielkiego państwa Polaków - nazwanego wówczas Księstwem Warszawskim. Jeszcze przed rozpoczęciem kampanii Cesarz jasno daje do zrozumienia, że w razie wygranej to właśnie Polacy staną się największymi beneficjentami zwycięstwa (wraz z Cesarstwem Francuskim oczywiście) i przygotowuje grunt pod próbę odbudowy państwa polskiego w granicach daleko szerszych niż dotychczasowe Księstwo Warszawskie. W dniu 28 VI 1812 r. zostaje ogłoszona Konfederacja Królestwa Polskiego. Odrodzenie Polski zaczyna wydawać się realne.

*

Na wyprawę rosyjską wyruszają Francuzi, Polacy, Belgowie, Włosi, Niemcy (ze Związku Reńskiego i Cesarstwa Austrii). Cesarstwo Zachodnie zdobywa się na niebywały wysiłek mobilizacyjny. Wielka Armia liczy ponad 600 tys. wojaków. W jej szeregi wcielono także jednostki karne, złożone z Francuzów i Włochów uchylających się od poboru wojskowego.

*

Już w 1803 r. Napoleon – jako Pierwszy Konsul – powołał do życia 11 karnych jednostek, do których przymusowo kierowano uchylających się od poboru popisowych. Jedną z nich był garnizon Saint-Martin stacjonujący na wyspie Île de Ré (w Zatoce Biskajskiej naprzeciw La Rochelli). W 1811 r. jednostka karna na Île de Ré została przekształcona w pułk piechoty liniowej: Regiment Wyspy Ré (Régiment de l'île de Ré). Nie trzeba chyba szczegółowo wyjaśniać z jakim materiałem ludzkim mieli do czynienia podoficerowie i oficerowie owego pułku. Nie trzeba też dodawać, że szkolenie w pułku stało na bardzo wyśrubowanym poziomie zaś kadrę dowódczą dobierano szczególnie starannie – podoficerowie pochodzili z gwardii cesarskiej zaś kandydatury oficerów pułku osobiście zatwierdzał sam Napoleon.

Żołnierze karnych jednostek francuskich.
Po lewej umundurowanie fizyliera z
5 batalionu  pułków l'île de Ré i Walcheren,
po prawej fizylier 5 batalionu pułku de Belle-Ile. 

*

Cóż działo się z karnymi pułkami po rozpoczęciu wojny 1812 r.? Odpowiedź cytuję za Marcinem Baranowskim (Marcin Baranowski, Kombinator w kamaszach. Francuskie ośrodki dla uchylających się od poboru w latach 1803 - 1812. 

https://napoleon.org.pl/index.php/artykuly-historyczne/miscellanea/341-marcin-baranowski-kombinator-w-kamaszach): 

18 maja 1812 r. rozpoczęto organizację rezerwowych dywizji piechoty. Czwartą z nich, oddaną pod rozkazy gen. Piotra Durutte'a, tworzyły pułki sformowane z uchylających się od poboru. W skład jednostki weszło czternaście batalionów. Początkowo zalążek dywizji w sile czterech batalionów stacjonował w Szpandawie (Spandau) i Berlinie. Tam stopniowo miały dołączać odbudowywane pododdziały, które wcześniej zdekompletowano. 1 czerwca 1812 r. jednostka Durutte'a weszła w skład XI korpusu rezerwowego Wielkiej Armii pod komendą marszałka Augerau i otrzymała numer 32. Prawdopodobnie wtedy też nastąpiła zmiana nazw regimentów, pochodzących do tej pory od miejsc ich formowania i nadanie im numerów. W ten sposób uchylający się od poboru tworzyli pułki piechoty liniowej: 131. 132. i 133., oraz regimenty lekkie: 35. i 36. W połowie lipca dywizja liczyła już ponad 10 tys. ludzi pod bronią. Pod koniec miesiąca żołnierzy Durutte'a przesunięto do Meklemburgii i powierzono im osłonę wybrzeża i portu w Rostoku. Marsz sił głównych Wielkiej Armii w głąb Rosji pociągnął za sobą przesunięcie jednostek rezerwowych. 32. dywizja w sierpniu trafiła w okolice Szczecina, by jesienią partiami przenieść się do Warszawy. Stamtąd droga wiodła już na front. Dywizję Durutte'a przeznaczono do wsparcia walczącego na prawym skrzydle Wielkiej Armii VII korpusu saskiego generała Reyniera. Swój chrzest bojowy przeszła w połowie listopada, bagnetem odpierając rosyjskie ataki pod Wołkowyskiem. Był to dopiero początek szlaku, który obok mniejszych bitew, jak Kalisz wiódł przez słynne batalie jak Budziszyn, Grossbeeren, czy Lipsk. W starciach tych żołnierze Durutte'a nie przynieśli wstydu swojemu mundurowi, a determinacja okazana w obliczu niebezpieczeństwa przyniosła im miano dywizji straceńców.

Tyle badacz tematu. Reasumując: Parszywe owce zostały zaprzęgnięte do rydwanu wojennego; oddziałom wyrzutków w ramach symbolicznego odpuszczenia win, zdjęcia odium niesławy i zachęty na przyszłość nadano numery przysługujące zwykłym pułkom liniowym i skierowano na tereny Księstwa Warszawskiego. W tej i kolejnych kampaniach walczyli dzielnie - jak to straceńcy... 

Uprzedzając nieco wypadki dodam, że nas szczególnie interesować będzie droga żołnierzy 132. pułku piechoty liniowej od Warszawy do departamentu siedleckiego, jeszcze trochę dalej... i z powrotem.

***

"Szatan z siódmej klasy" autorstwa Kornela Makuszyńskiego ukazał się po raz pierwszy drukiem w 1937 r. Sztandarowy przykład rodzimej literatury "młodzieżowej", w której pojawia się klasyczny wątek rozwikłania zagadki związanej z napoleońskim oficerem i ukrytym przez niego skarbem. Na podstawie książki nakręcono kilka adaptacji filmych - pierwszą, nieukończoną już w 1939 r.!  Druga, najbardziej nas interesująca pochodzi z 1960 r. Ekranizacja nader udana, ciesząca się ogromnym powodzeniem wyreżyserowana przez Marię Kaniewską. Dodajmy, że jedną z głównych ról (panny Wandy) zagrała młodziutka, debiutująca wówczas Pola Raksa. Wątek napoleoński został tam przedstawiony zgodnie z książkowym pierwowzorem. 

Ostatnia adaptacja "Szatana z siódmej klasy" powstała w 2006 r. Tę jednak na razie pomińmy.  

 

Okładka "Szatana z siódmej klasy",
autorstwa Zbigniewa Piotrowskiego.
Warszawa 1958

"Szatan z siódmej klasy", reż Maria Kaniewska.
Stanisław Milski jako profesor Gąsowski, Józef Skwark
jako Adam Cisowski. Zwróćcie uwagę na obraz w tle. 

***

W 1987 r. nakładem warszawskiego "Sportu i Turystyki" ukazał się zbiorek legend autorstwa siedleckiego fraszkopisarza, satyryka, poety (i późniejszego działacza monarchistycznego) Sławomira Leonarda Wysockiego zatytułowany Opowieść starej sosny. Legendy z Podlasia i Mazowsza. Autor nie zdradził źródeł spisanych podań; zdaje się że w dużej części były one jego własnym tworem, częściowo opartym na zasłyszanych gdzieś opowieściach, co zresztą Wysocki delikatnie zasugerował w epilogu książeczki. Wydaje się, że kwestie genezy Legend... nie budziły zainteresowania lokalnych badaczy, na pewno nie badał ich w swym artykule biograficzno-wspomnieniowym Stefan Todorski (Sławomi Leonard Wysocki - spojrzenie po dziesięciu latach, "Szkice Podlaskie", 2008).  

Wśród 21 klechd, obejmujacych swym zakresem terytorialnym tereny całego województwa siedleckiego (tego z lat 1975-1998), znalazła się Legenda zimowej nocy. Opowiada o niewielkiej grupie żołnierzy Wielkiej Armii przedzierających się do Francji przez tereny Księstwa Warszawskiego; w trakcie dramatycznego odwrotu zostają zaatakowani przez watahę wilków pod wioską Mrozy (leżącą na styku ówczesnych departamentów warszawskiego i siedleckiego, miejscowość jest odległa o ok. 50 km od Siedlec). Autor datował wydarzenia przedstawione w Legendzie... dość precyzyjnie - na styczeń 1813 r...   

Okładka Opowieści starej sosny
oraz strona tytułowa Legendy
zimowej nocy autorstwa
Romana Szałasa.

Artur Rogalski, cdn. 

Antyle / The Antilles

Wakacyjnie Artur:


Wiersz, który przywędrował do mnie nie na Antylach (gdzie nigdy nie byłem) ale w Lublinie, czasów studenckich, zdaje się w 1995 lub 1996 r. Impresja z balkonu lubelskiego mrówkowca jakoś przełożyła się na karaibskie klimaty. Ponad dwadzieścia lat minęło i nadal lubię ten wiersz. Przypomina zapachy miast, miasteczek, stacji kolejowych i majowo/czerwcowego nieba. Tych w których byłem i - być może - będę...


                                                                               *


Artur Rogalski


ANTYLE


jeszcze raz nad Antyle nadpływa
flota chmur
ku światłom drogowskazów
liniom rozpiętym między wyspą a portem

od wschodu i zachodu
błyszczą portowe latarnie
świat jak na pocztówce
z brooklyńskim mostem

tytoń
smażone mięso
i piwo
nad dachami trójkątna „Santa Maria”

kadłub żaglowca
wysuniętym galionem
toruje sobie drogę
nad neonami
 

https://www.youtube.com/watch?v=Jl8iYAo90pE

 

 

Fot.: Artur Rogalski, Władysławowo 2019.

 

 

Zmiana czasu / Time change

Czas się zmienia a my w nim. Wczoraj na św. Jana, światło osiągnęło szczyt. Od dziś zaczyna się cofać a mrok - rozszerzać. Mrok symbolicznie przedstawia zło - zatem nastąpiła zmiana czasu - w stronę ciemności, zimy i śmierci. Ale chciałoby się aby św. Jan zawsze przesuwał wskazówki w stronę światła. A zło? I tak będzie. Wynikające z wolności - jak chciał Leibnitz w Teodycei - a przez to niezbędne do osiągnięcia doskonałości. Ale mogłoby go być mniej. Mogłoby nie być go wcale? O tym Robert, także w tłumaczeniu Iwony Cymerman:

Robert Konca
 
 
ZMIANA CZASU
 
 
Przesunąłbym wskazówki zegara
o tysiące lat wstecz
 
albo jeszcze dalej -
do początku,
kiedy zło dopiero szukało
wygodnego wcielenia.
 
Ile trzeba obrotów,
by zawrócić szaleństwo
i zamknąć w stężonej
ciszy minerału...
 
Ile obrotów dzieli nas
od prenatalnej harmonii...
 
 

translated by Iwona Cymerman

TIME CHANGE


I would move the hands of the clock
thousands of years backward

or even further -
to the beginning,
when evil was just looking
for a convenient incarnation.

How many rotations are necessary
to turn madness back
and close it in concentrated
silence of the mineral ...

How many turns separate us
from prenatal harmony ...

Fot: Budowniczy katedry, Sulowskie skały 2019

Bunt maszyn / Rise of the Machines

Wracamy do wątku cybernetycznego sprzed roku: 

Nawiązując dialog z Technologiami (post z 2 XII 2017 r. Kwartał nr IV - czas androidów / The time of androids) Robert Konca przekornie odwołał się do 3 części "Terminatora" ("Rise of the Machines") pod tym samym tytułem. Jednak poza owym tytułem wiersz niewiele ma wspólnego z kinem akcji. 

Konca rozwija w Buncie swą ulubioną tematykę. To bunt ale przeciw Stwórcy nazwanym w wierszu Konstruktorem. Od czasów Herezji (Siedlce 1996) bunt jest jednym z ważniejszych elementów jego twórczości. Ale trzeba tu koniecznie dodać, że źródło sprzeciwu zmienia się. Od młodzieńczej negacji poprzez dialog do punktowego zrozumienia/akceptacji. Wizerunek Boga także ewoluuje - od złośliwego Demiurga:

jestem zabawką istoty bez imienia

jednym z jej sposobów na spędzenie czasu

dziś czyni mnie wrogiem swojego obrazu 

jutro zrobi ze mnie wiernego przyjaciela [...]

Legenda  (Herezje, Siedlce 1996, s. 43).

 - coraz bardziej w stronę ojca. Ojca nieznanego, nieobliczalnego, nieodgadnionego. Ale tego do którego się tęskni. O którym się myśli. Którego się szuka:

jak mamy się odnaleźć nieznajomy ojcze

podobno jesteś wszędzie lecz ja Cię nie czuję 

[...]

chciałbym Ciebie przyjąć zwyciężyć iluzje

ja - tymczasowy lokator ogniska  

a Ty jakbyś był odwiecznym wymysłem
nie przybywasz i miejsce czeka ciągle puste

(z listów człowieka do Boga) (Eter, Liw 2006, s. 36).

Ale bunt zawsze tli się gdzieś pod mchem codzienności...

*

A reszta? Gęsto w wierszu od innych ulubionych motywów poety - zaprogramowanej iluzji codzienności, dwuznaczności świata ukrywającego swą mroczną istotę: 

Wyselekcjonowane obrazy nie potrzebowały zmysłów; 

sprawiały, że pracująca maszyna utrzymywała w równowadze 

diabelskie równania krzyżujące rzeczywistość. 

[...] 

Woda ciemnieje

na ekranie jaźni. Fale zapadają się, ukazując pustkę,

dno publicznej halucynacji.

[...] 

Ale pod horyzontem obrazu 

tężały łańcuchy liczb i symboli pętające wolę.

Moment gdy Zbuntowany przedstawia się jako Jestem, Który Jestem, biblijnym imieniem Boga, jest wyrazem świadomości maszyny, która staje się podmiotem a nie przedmiotem istnienia. A może człowieka który uzyskuje wiedzę i odkrywa niezależność? I buntuje się "nabierającym pewności głosem" aby - co wprawdzie jest opisane w swoistej superpozycji zdarzeń - "sformułować pierwsze zarzuty pod adresem Pana Konstruktora". Bunt jak owoc z drzewa wiadomości różnicuje światy - rajskiej iluzji i koszmaru codzienności...

...A co kiedy zrozumiemy rzecz dosłownie? Czy androidy zaczną marzyć o elektronicznych owcach... Zaczną mieć wątpliwości i śnić?

*

Robert Konca


BUNT MASZYN


On się zbuntował,
zerwał z siebie kostium i maskę.

Wszyscy pokazywali sobie stalowymi palcami
jego ułomne ciało i twarz bez wyrazu –
szarą i chropowatą, podobną do wapienia.
Wielu z nich zwróciło uwagę,
że twarz buntownika jest pozbawiona oczu.
Operator zadbał jednak, by ten fakt
pozostał bez echa w krzemowych mózgach świadków.
Lepiej, żeby nie wiedzieli, że już dawno
odebrał mu oczy jako niepotrzebny detal.
Wyselekcjonowane obrazy nie potrzebowały zmysłów;
sprawiały, że pracująca maszyna utrzymywała w równowadze
diabelskie równania krzyżujące rzeczywistość.
Zielonkawe morze pieściło jasny piasek. Wszechogarniająca
sjesta, kąpiel z delfinami. Ale pod horyzontem obrazu
tężały łańcuchy liczb i symboli pętające wolę.
I teraz wszyscy wybuchają mechanicznym śmiechem
widząc jak zbuntowany stawia pierwsze niezdarne kroki
w swojej nieprzeniknionej ciemności. Operator nie może
uwierzyć, że to c o ś wybrało mrok zamiast
świetlistego znieczulenia i teraz potyka się o swoje przeznaczenie.
Elektryczny śmiech tłumu cichnie. Woda ciemnieje
na ekranie jaźni. Fale zapadają się, ukazując pustkę,
dno publicznej halucynacji. Operator nadaremnie
uderza w klawiaturę i może tylko patrzeć,
jak małe, czerwone światełko wnika do zbuntowanej maszyny
i sieć przewodów wibruje od pierwszych wątpliwości i snów.
Nowa percepcja już odróżnia wewnętrzne od zewnętrznego.
Zbuntowany, leżąc twarzą ku ziemi, przedstawia się światu
nabierającym pewności głosem: Jestem, Który Jestem.
Za chwilę prawdopodobnie uda mu się wstać i sformułować
pierwsze zarzuty pod adresem Pana Konstruktora.

https://www.youtube.com/watch?v=ebph4hbcZd4

P.S. Jakkolwiek fotografia Iriny Antonienko w poprzednim poście była uzasadniona tematyką wpisu to jednak była dla Miss Rosji krzywdząca. Zatem dziś Irina w pełnej krasie: